Tác giả: Tuyết Nguyên U Linh
“Đề xuất này, ta không tán thành.”
Trong thư phòng, Bách Lý Mặc đáp lại như vậy. Vừa rồi Vu Việt nói ra đề xuất của Mặc Phi, mọi người đều nghị luận ầm ĩ, người phản đối đầu tiên chính là Bách Lý Mặc.
Hắn nói: “Phù Đồ tiên sinh có tấm lòng nhân từ, Bách Lý bội phục. Nhưng mà việc này không thể được, xây dựng thư xá là cách hay để bồi dưỡng nhân tài, nhưng nếu thu nhận tất cả cô nhi vào đó, bút chi tiêu này chính là động không đáy. Huống chi Nhung Trăn đang trong thời kì phát triển, ngân lượng bên trong eo hẹp, sao chúng ta có thể nào tiêu tiền vào những chỗ như thế?”
“Bách Lý tiên sinh nói có lý.” Mạnh Tuyền gật đầu, “Xây dựng thư xá là việc vô cùng cần thiết, Nhung Trăn ít người dạy học, rất nhiều đệ tử thế gia đều mời những vị tài sĩ nhàn rỗi tới nhà làm thầy, nhưng mà trình độ của những người đó lại cao thấp không đồng đều, thậm chí còn có không ít đệ tử nhận lầm người dạy. Nếu như Chủ công xây dựng một khu thư xá nhằm tập trung tuyển nhận học sinh như thế, sư trưởng tài đức vẹn toàn, đệ tử cũng nhờ đó mà phát triển, điều này chắc chắn sẽ được mọi người ủng hộ. Song thân phận của đệ tử không phú thì cũng phải là quý, dân thường làm sao có thể lẫn lộn vào, thậm chí lại còn phải do công phủ dạy dỗ nữa?”
Những người còn lại cũng đều phụ họa theo, trong quan niệm của bọn họ, địa vị phải có phân biệt cấp bậc rõ ràng, tuyệt đối không thể đánh đồng như nhau. Cho dù là nhóm tài sĩ cũng được phân rõ cao thấp, cũng giống như Mặc Phi, mặc dù là thượng khanh, thế nhưng xuất thân lại không rõ ràng, ở trong mắt quý tộc cũng chỉ là một gã học trò nghèo. Môn hạ khách khanh của Vu Việt hoặc phú hoặc quý, những người xuất thân nghèo khó chỉ dựa vào tài học rất hiếm gặp. Nguyên nhân là do phần lớnnhững người dân thường không được đọc sách, không mời được thầy giỏi, vì thế đã tạo nên cục diện “Đại tài giai quý sĩ, hàn môn vô thượng phẩm*”.
* Đại tài giai quý sĩ, hàn môn vô thượng phẩm: các văn sĩ tài năng đều xuất thân phú quý, mà những người nghèo hèn thì không ngoi lên được.
Mặc Phi đã nhận thức được điều này, cho nên cũng không định nói đến tư tưởng “Người người bình đẳng” gì cả. Nàng cúi đầu nhìn ngón tay của mình, đột nhiên mở miệng nói: “Chủ công, thương pháp mới đã công bố được mấy ngày rồi phải không?”
Mọi người sửng sốt, không ngờ nàng bỗng chuyển đề tài.
Vu Việt gật đầu: “Đã được sáu, bảy ngày.”
“Những thương nhân có phản ứng gì?”
“Phần lớn là đồng ý.”
“Phù Đồ đoán, bọn họ chú ý nhiều tới quyền kinh doanh của mấy hạng mục hàng hóa phải không?”
“Hừ.” Vu Việt cười lạnh một tiếng.
Để thương pháp có thể thi hành thuận lợi, Mặc Phi và các tài sĩ đã gộp lại, tra xét một số mặt hàng chuyên doanh vốn nắm trong tay quan viên, chọn lựa từ đó ra mấy hạng mục để tiến hành đấu giá, người trả giá cao sẽ đạt được quyền kinh doanh trong mấy năm. Cái này chẳng khác gì độc quyền, lợi nhuận trong đó thì không cần phải nói. Trong đó quyền kinh doanh giấy là được chú ý nhất.
Vì vậy khi thương pháp vừa ban ra, không chỉ thương nhân ở Nhung Trăn lao nhao mà những thương nhân bên ngoài cũng bắt đầu rục rịch, tất nhiên bọn họ không có tư cách tham dự đấu giá, chỉ có điều bọn họ vẫn còn cơ hội hợp tác với những người trúng thầu.
“Phù Đồ hỏi những lời này là có ý gì? Cứ nói thẳng đừng ngại.” Bách Lý Mặc nhíu mày nói.
Mặc Phi nhìn một vòng xung quanh, thản nhiên nói: “Để đạt được quyền kinh doanh, chắc chắn nhóm thương nhân sẽ có hành động. Không biết mấy ngày gần đây, có vị đại nhân nào mà khách khứa đến thăm hỏi nhà các vị tăng lên đáng kể không?”
Lời này vừa nói ra, sắc mặt của ít nhất gần một nửa số người trong thư phòng trở nên cứng đờ, trong đó thậm chí còn bao gồm cả Mạnh Tuyền đại nhân chuyên trách tài vụ.
Ánh nhìn sắc bén trong mắt Vu Việt lóe hiện, lẳng lặng nhìn mọi người trong phòng.
“Chư vị đại nhân đừng hiểu lầm, không phải Phù Đồ có ý đó.” Sắc mặt Mặc Phi không chút thay đổi.
Những người còn lại liếc qua khóe mắt, cảm giác không được tự nhiên chất chồng trong lòng, cái này còn gọi là “Không có ý đó” sao? Chắc chắn là cố ý!
Mặc Phi lại nói: “Ừm, kỳ thực gần đây Phù Đồ có phần rảnh rỗi, thế mà hết lần này đến lần khác lại chẳng có ai đến thăm, nếu khách của chư vị lại đến nữa, không bằng mời tất cả bọn họ đến chỗ của Phù Đồ đi, cũng để cho nơi ở của Phù Đồ có thêm chút nhân khí*.”
* Nhân khí: dấu vết từng có người đến.
Vẻ mặt mọi người lập tức ngẩn ra, ngay cả dáng vẻ của Vu Việt dường như cũng hơi giật giật.
“Lời ấy của Phù Đồ không phải là nói chơi, thực ra Phù Đồ vô cùng hiếu khách.” Mặc Phi còn thành thật nói, “Đương nhiên, chư vị đại nhân cũng không cần để ý tới đề xuất của Phù Đồ, Phù Đồ không ngại, thực sự không ngại.”
Có thể đừng dùng vẻ mặt lạnh lùng mà nói “Không ngại” không?
“Có điều, nếu như Phù Đồ không có khách để tiếp đãi, vậy chỉ có thể thường xuyên ghé tới viện tử của chư vị làm phiền, khách khứa tới nhà chư vị, Phù Đồ sẽ ghi chép lại từng người, để ngày sau sẽ mời đến nơi ở của Phù Đồ.”
Đây là uy hiếp trắng trợn!
“Khụ, Phù Đồ nhiệt tình như vậy, tin chắc rằng ‘Khách khứa’ của chúng ta đều vui lòng đến nơi ở của ngài trước.” Mạnh Tuyền mất tự nhiên nói.
“Đúng vậy đúng vậy, Phù Đồ nổi tiếng Nhung Trăn, có ai mà không ngưỡng mộ đâu?” Những người còn lại đều gật đầu.
“Quá khen.” Mặc Phi lạnh nhạt nói, “Vậy thì mấy ngày này, Phù Đồ xin đợi để tiếp khách quý. Xin chư vị đại nhân hãy nghe cẩn thận, Mấy ngày này, Phù Đồ chỉ tiếp đãi khách ‘Quý’.”
“Được được, chúng ta hiểu mà, hiểu mà.” Sắc mặt mọi người vô cùng kì dị, thậm chí khóe miệng của mấy người cũng không ngừng run run, không biết đang suy nghĩ cái gì trong lòng.
Bách Lý Mặc nhíu mày, không nhịn được nói ra: “Chẳng phải vừa rồi đang thảo luận vấn đề thư xá sao? Phù Đồ có còn kiên trì muốn thu nhận những cô nhi đó nữa không?”
Mọi người thấy cuối cùng cũng có người chuyển đề tài trở lại, trong lòng không khỏi thở phào nhẹ nhõm một hơi.
“Ừm, đúng vậy, đây chính là một câu hỏi, rốt cuộc là thu nhận hay không thu nhận đây?” Mặc Phi gõ gõ bàn, tựa như đang suy nghĩ sâu xa.
Lúc này, ngay Bách Lý Mặc vốn đã khôi phục lại cũng có xúc động muốn nổ tung. Hôm nay thiếu niên này đặc biệt muốn trêu đùa người ta à?
“Không bằng để một thời gian rồi thảo luận lại đi.” Mặc Phi nói, “Chư vị đại nhân có đồng ý hay không? Phù Đồ đột nhiên muốn xem xét lại một chút, nếu có thể nghĩ ra biện pháp đẹp cả đôi đường, lúc đó nói lại cũng không muộn!”
Thấy cuối cùng Mặc Phi cũng chịu lui một bước, cuối cùng trong lòng mọi người cũng cân bằng đôi chút, Chỉ là Bách Lý Mặc nghĩ sao cũng thấy không thích hợp lắm. Vừa rồi tuyệt đối không phải “Hắn” vô duyên vô cớ nói những lời này, rốt cuộc “Hắn” muốn làm gì?
Đúng vậy! Rốt cuộc Mặc Phi muốn làm gì? Đây cũng là nghi vấn trong lòng Vu Việt. Vừa rồi hắn còn tưởng “Hắn” muốn dùng chuyện thăm viếng ra để uy hiếp khiến bọn họ thỏa hiệp, nhưng sau đó “Hắn” lại chủ động yêu cầu những thương nhân này đến thăm hỏi, Vu Việt tuyệt đối không tin là “Hắn” muốn kiếm chác lễ vật.
Vậy thì…
“Rốt cuộc Phù Đồ có tính toán gì không?” Buổi tối, lúc Vu Việt tìm Mặc Phi đã hỏi như thế.
“Đường thẳng không đi được, chỉ có thể đi đường vòng.” Mặc Phi trả lời như vậy.
Ngày hôm sau, sau khi nghị sự chấm dứt, quả nhiên trong viện của Mặc Phi đã nghênh đón vị thương nhân lớn đầu tiên.
Người này họ Triệu, tài phú của người này ở Nhung Trăn có thể xếp trước hạng năm. Lần này hắn đến đây dâng tặng rất nhiều dược liệu và châu báu quý giá, dáng vẻ cũng biểu hiện rất khiêm tốn.
“Nghe nói Phù Đồ đại nhân vô cùng hiếu khách, vì vậy Triệu mỗ mạo muội đến đây quấy rầy, chỉ có chút lòng thành, không tỏ hết được sự ngưỡng mộ.”
Mặc Phi nhìn vẻ mặt của hắn bình thường, hiển nhiên là chưa nghe được gì từ những người khác, nhìn những lễ vật đặt trước mặt, “Hắn” thản nhiên nói: “Nghe nói mấy ngày trước ngươi có đi bái phỏng Kiềm đại nhân, cũng tặng những thứ này hả?”
“Việc này,” Khuôn mặt Triệu mỗ chợt lóe lên vẻ xấu hổ rồi biến mất, cười nói, “Đại nhân cứ nói đùa, Kiềm đại nhân sao có thể so sánh với đại nhân được.”
“Kỳ thực ngươi tặng người khác cái gì ta không có hứng biết, chỉ là ngươi phải hiểu, rằng ngươi cần phải trổ hết tài năng trong lần đấu giá này, quyết định của Dư đại nhân cũng không thể tin chắc được, bởi vì người định đoạt cuối cùng là ta… và Nhung Trăn vương.”
Triệu mỗ sợ hãi than: “Hóa ra chính là đại nhân, tiểu nhân quả là thất lễ.”
Sắc mặt Mặc Phi không chút thay đổi nhìn hắn.
“Trời ạ.” Triệu mỗ lập tức run sợ nói, “Tiểu nhân hồ đồ, đại nhân được yêu mến như vậy, hiển nhiên là không tầm thường rồi, lễ mọn này của tiểu nhân thực sự không nên mang đến bêu xấu.”
“Vậy thì không nhận nữa.”
Triệu mỗ cả kinh, đang định bụng nói gì đó.
Mặc Phi lại nói: “Ta chỉ hỏi ngươi, có muốn đấu giá thắng không?”
Triệu mỗ khẽ cắn môi, gật đầu: “Muốn.”
“Tốt lắm.” Mặc Phi nói, “Ta chỉ cho ngươi một con đường sáng, lần đấu giá này không phải chỉ nhìn xem ai đưa ra giá cao, mà hơn thế nữa là còn muốn khảo sát thanh danh của người đấu giá.”
“Thanh danh?”
“Đúng vậy, nếu như bàn về thanh danh, quý phủ có tự tin mình hơn được những người khác không?”
“Điều này…” Triệu mỗ buồn rầu một lúc, sau đó nhìn nét mặt bình tĩnh của Mặc Phi, lập tức xin thỉnh giáo nói, “Không biết đại nhân có gì chỉ dạy?”
“Trong khoảng thời gian này có một số lượng lớn dân chúng chạy nạn về đây, bởi vì mùa đông tới, cho nên phần lớn không có chỗ ăn chỗ ở, Triệu huynh là người lương thiện, chắc chắn sẽ không đành lòng nhìn những người dân đó chịu đủ đói rét khổ cực…”
Triệu mỗ hơi sửng sốt, sau đó giật mình: “Ồ… đại nhân nói rất phải, Mặc dù Triệu mỗ không có đại tài gì, nhưng mà cũng có được tấm lòng thương xót người cơ khổ, bắt đầu từ ngày mai, Triệu mỗ sẽ phái người đi hành thiện phát cháo.”
“Triệu huynh quả là người lương thiện.”
“Triệu mỗ tạ ơn đại nhân đã chỉ điểm, lễ vật nhỏ này có phần đơn giản, ngày mai sẽ dâng hậu lễ đến sau.”
Mặc Phi lắc đầu: “Không cần, chỉ cần thế này thôi, người làm quan, cần phải liêm khiết làm theo việc công.”
Liêm khiết, ngài quá liêm khiết!
Triệu mỗ rời đi với vẻ mặt quỷ dị.
“Duyệt Chi, đem cái này dán lên trên lễ phẩm.” Mặc Phi dùng bút viết tên người tặng lên, sau đó đưa cho Duyệt Chi đứng bên cạnh.
Mấy ngày sau, lại có mấy vị thương nhân lớn lục tục đến đây, Mặc Phi đều nói thế với từng người, chỉ là các đề xuất không giống nhau, hoặc nói muốn cứu tế dân chạy nạn, hoặc nói muốn giúp đỡ quản lý thư xá, hoặc lại xây nhà sửa cầu… Tóm lại là liệt kê một loạt các việc thiện. Đương nhiên nàng cũng chọn người mà nói, nàng đã sớm hiểu rõ về tình hình các thương nhân lớn ở Nhung Trăn, ai giàu có mà không nhân đức, ai lừa dối ức hiếp người, ai tính cách thấp hèn, trong lòng nàng đều biết. Những người như vậy nàng sẽ qua loa mấy câu rồi đuổi đi, cũng không nhận lễ vật.
Nhưng những người tặng lễ còn lại thì nàng lại nhận lấy không sót một thứ gì, không có cả một lời từ chối, bởi vậy không thể tránh việc đã để lại ấn tượng “Tham tài” trong mắt của phần lớn thương nhân. Nhưng mà rất nhanh chóng, bọn họ đã nhận ra mình sai lầm hoàn toàn rồi.
Những ngày gần đây, Nhung Trăn đột nhiên xuất hiện rất nhiều người lương thiện, bọn họ làm đường sửa cầu, phát cháo miễn phí, quyên tiền xây dựng thư xá… Đủ mọiviệc làm được dân chúng khen ngợi vô cùng, đồng thời cũng kéo theo một lượng lớn những người chủ động quyên tặng, trong chốc lát, không khí ở Nhung Trăn trở nên đại thiện*, mặc dù đang trong mùa đông lạnh lẽo nhưng vẫn lộ ra một ngọn lửa sưởi ấm lòng người.
* Đại thiện đâu đâu cũng có người làm việc thiện.
Những người thương nhân kia vốn còn có cảm giác không cam lòng vì bị lừa dối, nhưng khi bọn họ nghe thấy tên của chính mình được mọi người khen tặng, lúc đó mới mơ hồ phát hiện ra thâm ý này.
Cùng lúc đó, Mặc Phi đem toàn bộ quà tặng đã nhận đổi thành tiền bạc và y phục, lấy tên người tặng lễ để quyên tặng cho dân chúng chạy nạn hoặc là người già, mẹ goá con côi, kể từ đó, nhóm thương nhân nhận được ích lợi đều sinh lòng hổ thẹn và bội phục.
Trải qua lần này, cái tên Phù Đồ đã chân chính nổi danh khắp nơi!