Tác giả: Hồng Trà Thượng Hạng
Mở đầu bài là kể về một câu chuyện, rất thú vị, từ câu chuyện dẫn dắt đến nội dung của đề thí, Cơ Trang Hy càng đọc càng cảm thấy lôi cuốn, lối viết sáng tạo, có nhiều sự so sánh, ẩn dụ, xem kẽ là những câu nói thành ngữ, chữ viết rất đẹp, không chữ nào bị sai, viết được một bài hay như thế này thì quả thật là tài năng xưa nay hiếm, đúng là núi cao còn có núi cao hơn. Diệp Huyên tên này hắn nhớ kĩ.
Cơ Trang Hy gọi thị vệ vào phòng dặn
“Ngươi điều tra cho ta, sĩ tử Diệp Huyên, thôn Gia Hội” nếu phát hiện sớm tài năng thì phải sớm thu phục huấn luyện mới được
Cơ Trang Hy từ thư án đứng dậy, đi đến bên cạnh cửa sổ, nhìn bầu trời đêm suy nghĩ, hiện nay triều đình chia ra làm ba thế lực tể tướng, tướng quân và vương gia cùng kiềm chế lẫn nhau, những nhân vật không tầm thường, khôn ngoan, gia tộc lâu đời ở kinh thành, giống như rễ cây đã ăn sâu len lỏi trong đất, hoàng thượng mỗi năm đều tổ chức thi cử để tuyển dụng nhân tài thông qua ba sĩ tử đậu cao nhất sẽ ban cho những chức quan quan trọng, nhằm hạn chế sức mạnh của những viên quan chuyên quyền này. Hai năm nữa hắn sẽ vào kinh, vào trong vòng xoáy quyền lực, nghĩ tương lai của mình trong nặng trĩu.
Dạo này Y Nhã đều an phận làm ở phòng bếp, tứ thẩm đang ngồi trên cái ghế nhỏ, trước mặt là một cái chậu gỗ, bên trong là dưa cải đã phơi khô, rửa sạch để làm dưa muối, mùa đông thường ăn dưa muối với thịt kho.
Tứ thẩm tay thoăn thoát vừa làm vừa kể chuyên.
“Đại Tiểu thư sang đầu năm sau sẽ làm lễ trưởng thành, nghe nói Huyện lệnh phu nhân đang tìm bà mối”
Đại tiểu thư cùng nhị tiểu thư đều là con thiếp, Huyện phu nhân đều không sinh ra nữ nhi nên đối với hai tiểu thư này cũng không đến nỗi đối xử phân biệt.
“Tiểu thư tài mạo vẹn toàn, hi vọng sẽ tìm được lang quân như ý”
Ở đây nữ nhân biết thêu thùa, đánh đàn, còn nam nhân giỏi văn chương, võ nghệ thì được xưng là tài sắc vẹn toàn.
Y Nhã bưng một lọ muối đến cho Tứ thẩm bâng quơ hỏi “Nếu nữ nhân biết văn chương, giỏi võ thì sẽ như thế nào hả thẩm”
Tứ thẩm cười cười nói “Nữ nhân phải ở chốn khuê phòng, giúp phu quân quản lý hậu viện”.
Y Nhã nhớ đến có đọc sách dạy nữ nhân có câu “Tại giá tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”( Ở nhà theo cha, lấy chồng theo chồng, chồng chết theo con trai). Nữ nhân lúc chưa gả phải luôn luôn giữ tiết hạnh của mình, để cho tiếng thơm bay xa, sau khi kết hôn phải coi trượng phu là trời, có nhiệm vụ sinh con nối dõi và quản lý hậu viện. Y Nhã nghĩ nếu là cô thì làm sao chấp nhận được trượng phu của mình năm thê bảy thiếp, nếu thật sự phải kết hôn ít nhất cũng phải tìm một người bình thường, phải chăm lo cho mình. Lại nghĩ đến phu thê nhà Triệt Nhị huynh cũng không hẳn là không tốt.
Một nha hoàn từ ngoài cửa đi vào cười nói.
“Tứ thẩm đang làm gì vậy”
“Thẩm đang muối dưa, sao vậy, có chuyện gì mới phải không”
Bình thường các nha hoàn hay đến phòng bếp buôn chuyện, nên cô cũng biết được ít tin đồn như tiểu thư nào thích Nhị công tử, Đại công tử trêu ghẹo cô nương nào, huyện lệnh xử bao nhiêu án...cô đều biết hết.
“Hôm nay Huyện thừa sẽ dán thông cáo danh sách sĩ tử đậu Hương cống đấy”
“Thế à...để thẩm đi xem nhi tử có đậu không” Tứ thẩm vội vã lau tay đứng dậy
“Tiểu Nhã giúp thẩm làm tiếp nhé”
“Dạ, Tứ thẩm đi xem đi” Tứ thẩm lật đật chạy ra cổng sau.
Nha hoàn nhìn theo Tứ thẩm dần khuất bóng, rồi hướng về Y Nhã cười nói.
“Muội không muốn đi xem à, náo nhiệt lắm đấy”
“Giờ người đông, muội đợi tối hoặc mai ra xem xem sao”
Sáng này hôm sau, người đến Đình viện dần dần thưa thớt hơn ngày hôm qua, hôm nay sắc trời khá xám xịt, mây đen ùn ùn kéo đến, có lẽ buổi chiều trời sẽ đổ cơn mưa.
Y Nhìn nhìn danh sách hàng dài, ánh mắt cô từ dưới danh sách nhìn lên, từng tên, từng tên...hừ...không có cô, cuối cùng ánh mắt cô dừng lại ở tên nằm ở vị trí cao nhất, Diệp Huyên tên nằm chễm chệ đầu danh sách.
“Haha...a...a” Cô vui mừng vô thức nhảy lên hét toáng, làm một sĩ tử đứng bên cạnh giật mình hỏi.
“Đệ đã đậu?”
“Vâng...vâng...tên đệ ở phía trên kia, huynh xem” rồi chỉ tay lên tên đứng đầu danh sách ánh mắt rạng rõ, tự hào cố gắng nghiễng chân lên chỉ rõ hơn.
“Haha..chúc mừng đệ, đệ còn nhỏ mà đỗ cao như vậy, quả là nhân tài”
Qua một hồi trò chuyện, thì biết được sĩ tử này là Viên Lang, năm nay 17 tuổi, cũng nằm trong danh sách Hương cống.
“Hai năm nữa sẽ thi Hội, thời gian còn dài không biết đệ học được thầy nào, xin được chỉ giáo”
Viên Lang ánh mắt nheo lại cười nhìn về Y Nhã nói.
“Đệ chỉ đọc sách và viết ra, không học thầy gì cả”
“Ồ...đệ không cần thầy dạy, quả là lợi hại”
“Thôi trời sắp mưa, đệ xin cáo từ” Y Nhã không muốn người lạ biết qua nhiều về mình, dùng sao đây cũng không phải là cô, sẽ có nhiều nguy hiểm.